Το άγχος γεννιέται όταν δεν νιώθεις δημιουργός της ζωής σου

Πως να μειώσεις το άγχος

Η Τζένη Μήτσιου σύμβουλος,coach και κοινωνική λειτουργός με 34 ολόκληρα χρόνια εμπειρίας στο χώρο της ψυχικής υγείας,  μας μιλάει για το άγχος. Μας δίνει χρήσιμες πρακτικές για την καταπολέμηση του άγχους και αναλύει τι είναι τελικά αυτό που μας αγχώνει…εσύ ξέρεις τι σε αγχώνει;

Τι είναι το άγχος;

Το άγχος δεν είναι μια θεωρία. Δεν είναι κάτι που εξηγείται απλώς με λέξεις.
Το άγχος είναι μια εμπειρία που συμβαίνει μέσα στο σώμα σου.
Είναι το σφίξιμο στο στήθος, το μούδιασμα, η αναπνοή που δυσκολεύει, οι σκέψεις που σε ξυπνούν στις 3 το πρωί.
Είναι μια εσωτερική ένταση που λέει:
«Δεν είμαΙ ασφαλής έτσΙ όπως είμαΙ.»
Εκδηλώνεται με σωματικά συμπτώματα:
•αύξηση της πίεσης
•πτώση του ανοσοποιητικού
•εξάντληση
•αϋπνία
•κακή διάθεση
•δυσκολία στις σχέσεις
Αν θέλεις να το δεις επιστημονικά, είναι η αύξηση της κορτΙζόλης — μιας ορμόνης του στρες.
Αλλά πιο σημαντικό είναι να αναγνωρίσεις:
Πώς το βιώνεις εσύ; Πού σε μπλοκάρει; Τι σου ζητάει;

Πότε είναι φυσιολογικό και πότε γίνεται πρόβλημα;

Φυσιολογικό είναι όταν σε κινητοποιεί — σε βοηθά να δράσεις, να προστατευτείς.
Γίνεται πρόβλημα όταν σε εξαντλεί, σε αποσυνδέει, σε καθηλώνει. Όταν χάνεις τον ύπνο, την ενέργεια, τις σχέσεις σου και ξεχνάς ποιος είσαι, τότε είναι ώρα να το ακούσεις.
Το άγχος τότε γίνεται καμπανάκι, ένα μήνυμα που λέει:
«Γύρνα μέσα σου. Κάτι χρειάζεται φροντίδα.»

Πιστεύετε ότι το άγχος έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια; Αν ναι, γιατί;

Ναι. Έχει αυξηθεί πολύ. Γιατί έχουμε αποσυνδεθεί από τον εαυτό μας και έχουμε στραφεί αποκλειστικά προς τα έξω — στην ύλη, στην εικόνα, στις επιδόσεις.
Ξεχάσαμε την πίστη, τη φύση, την εσωτερική μας σοφία.
Και έτσι το άγχος έγινε η κραυγή του εαυτού μας να επιστρέψουμε στην αλήθεια μας.

Ποιες είναι οι πιο συχνές αιτίες άγχους που συναντάτε στους ανθρώπους;

Η πιο κοινή αιτία είναι ο φόβος ότι δεν είναΙ αρκετοί. Ότι αν δεν είναι τέλειοι, δεν θα αγαπηθούν.
Ότι πρέπει να ανταποκρίνονται πάντα σε προσδοκίες — και ξεχνούν τι θέλουν οι ίδιοι.
Το άγχος γεννιέται όταν δεν νιώθεις δημιουργός της ζωής σου. Όταν νιώθεις πως σε διαχειρίζεται το περιβάλλον, οι άλλοι, οι περιστάσεις.
Τότε χάνεται η ελευθερία — και έρχεται η πίεση.

Τι είναι το coaching και ποια η διαφορά του από την ψυχοθεραπεία;

Το coaching είναι μια ανθρωποκεντρΙκή διαδΙκασία ενδυνάμωσης και εξέλιξης.
Δεν κοιτάζει το παρελθόν, δεν εστιάζει στο πρόβλημα αλλά στα αποτελέσματα που έχεις στο παρόν .Εστιάζει στο παρόν και στο ποιος θέλεις να γίνεις από εδώ και πέρα.Έχει δανειστεί εργαλεία και θεωρίες από πολλές επιστήμες — ψυχολογία, νευροεπιστήμες, φιλοσοφία —και τα μετατρέπει σε πρακτική καθοδήγηση ζωής.
Η ψυχοθεραπεία σε βοηθά να κατανοήσεις πού πονάς και γιατί. Το coaching σου δίνει κατεύθυνση και δράση.Δεν λύνει προβλήματα. Ξυπνά δυνάμεΙς. Δεν σε διορθώνει. Σε θυμίζει ποιος είσαι.

Τι ρόλο παίζουν οι σκέψεις και οι πεποιθήσεις στο άγχος;

Οι σκέψεις είναι ο δΙακόπτης του άγχους.μΔεν είναι η κατάσταση που σε αγχώνει — είναι το πώς τη σκέφτεσαι.
“Δεν είμαι ικανός. Θα αποτύχω. Δεν με θέλουν.”
Αυτές οι σκέψεις δίνουν εντολή στο σώμα να μπεΙ σε συναγερμό. Αν αρχίσεις να ρωτάς:
«Είναι αυτή η σκέψη αληθινή; Με στηρίζει ή με καταπιέζει;» τότε έχεις κάνει το πρώτο βήμα προς την ελευθερία.

Ποιες τεχνικές χρησιμοποιείτε για να βοηθήσετε κάποιον να διαχειριστεί το άγχος του;

Ξεκινάμε από το σώμα.Ηρεμία μέσω αναπνοής, μυϊκής χαλάρωσης, συνειδητής κίνησης. Μετά κοιτάμε τις σκέψεις. Τι λέει ο εσωτερικός σου διάλογος; Ποιον ρόλο παίζει στην πίεση που νιώθεις;
Βάζουμε στόχο τη σύνδεση, όχι τον έλεγχο. Τη φροντίδα, όχι την τελειότητα.

Ποια πρακτικά βήματα μπορεί να εφαρμόσει κάποιος μόνος του για να μειώσει το άγχος;
Μικρές πράξεις καθημερινής φροντίδας:
•Βόλτα στη φύση
•Κίνηση ή γυμναστική
•Διάβασμα
•Αγαπημένη μουσική
•Παρέα με ανθρώπους που αγαπάς και νιώθεις ασφάλεια
•Ασκήσεις μπροστά στον καθρέφτη με λόγια φροντίδας
•Τετράδιο συναισθημάτων — να γράφεις τι νιώθεις
•Γέλιο! Με παρέα, με ασκήσεις, με χαρά
•Αγκαλιές, φιλιά, επαφή
•Επαφή με το σώμα, ακόμα και για λίγα λεπτά τη μέρα
Το άγχος μαλακώνει όταν του δείχνεις πως είσαι παρών για εσένα.

Πώς βοηθούν η αναπνοή, ο διαλογισμός και η ενσυνειδητότητα (mindfulness) στη μείωση του άγχους;

Είναι ο τρόπος με τον οποίο το μυαλό επεμβαίνεΙ στο σώμα για να φέρει ισορροπία.Μέσα από την αναπνοή, ο νους ενεργοποΙεί τη δύναμη καΙ τον έλεγχο πάνω στο σώμα. Το σώμα σταματά να αντιδρά ενστικτωδώς — και μαθαίνει να συνεργάζεταΙ με την επίγνωση.
Ο διαλογισμός και η ενσυνειδητότητα σε βοηθούν να είσαΙ παρών, να παρατηρείς χωρίς να χάνεσαι, να επιλέγεις την ησυχία αντί να κυριαρχεί η ένταση. Είναι πρακτικές που σε επαναφέρουν στο κέντρο σου.

Έχετε βιώσει εσείς προσωπικά περιόδους έντονου άγχους; Πώς τις διαχειριστήκατε;

Ναι, πολλές φορές.Με βοήθησε βαθιά το τετράδιο συναισθημάτων, όπου έγραφα τι νιώθω. Η εστίαση στην αναπνοή, ο δΙαλογΙσμός, αλλά και κάτι πολύ σωματικό:
Το τρέξιμο, οι περίπατοι στη φύση, η κίνηση.Με βοήθησε επίσης η μουσική, το διάβασμα, η επικοινωνία με τους φίλους και την οικογένειά μου.Και φυσικά, η συμμετοχή σε ομάδες καΙ σεμινάρια αυτογνωσίας.Όλα αυτά ήταν τρόποι να θυμηθώ ξανά τον εαυτό μου.

Αν μπορούσατε να δώσετε μία μόνο συμβουλή σε κάποιον που νιώθει πνιγμένος από το άγχος, ποια θα ήταν;

Πάρε ένα τετράδιο συναισθημάτων. Άρχισε να γράφεις.Καθημερινά, με ειλικρίνεια.Εστίασε στην αναπνοή σου. Κάθε φορά που νιώθεις πίεση, σταμάτα και επέστρεψε στο σώμα σου.
Ρώτα τον εαυτό σου:
«Αυτό που σκέφτομαι είναι αληθινό; Ή είναι φόβος;»
Συμμετοχή σε ομάδες, σεμινάρΙα αυτογνωσίας, χώρους που σε ενθαρρύνουν, σε εμπνέουν , σε κάνουν και νιωθεις ελεύθερος, ποιος είσαι. Αν το άγχος σου είναι έντονο και παθολογικό, μην περιμένεις. Απευθύνσου άμεσα σε έναν ειδικό.

Υπάρχει κάποιο ρητό ή κάτι που σας έχει εμπνεύσει βαθιά;

Ναι, κρατώ πάντα μέσα μου:
– «Ό,τι χρειάζεσαι βρίσκεται ήδη μέσα σου.»
– «Αυτό που σκέφτεσαι είναι ο καθρέφτης της πραγματικότητάς σου.»
– «Κάθε τι που συμβαίνει, υπάρχει για να σε εξελίξει.»
– «Είσαι ο δημιουργός και ο κυρίαρχος της ζωής σου. Μπορείς να κάνεις οτιδήποτε επιθυμήσεις στη ζωή σου αρκεί αυτό να έχει αγάπη και ευγνωμοσύνη!»
Οι αξίες που με εμπνέουν και με καθοδηγούν είναι:
πίστη, αγάπη, ευγνωμοσύνη, ελευθερία καΙ εξέλΙξη.
Αυτές είναι η πυξίδα μου στη ζωή και στο έργο μου.

Τζένη Μήτσιου , Σύμβουλος Coach , Κοινωνική Λειτουργός
tzenimitsiou@gmail.com
@tzenimitsiou